Przejrzyste zasady
Stypendium Ministra Nauki dla wybitnych młodych naukowców to podstawowy program ministerialny nagradzający osiągnięcia badaczy na wczesnym etapie kariery naukowej. Ogłaszany jest corocznie i przewiduje wyłonienie laureatów z każdej dyscypliny polskiej nauki na podstawie przejrzystej oceny osiągnięć naukowych, w ramach której brane są pod uwagę publikacje, staże zagraniczne, granty badawcze oraz inne osiągnięcia naukowe.
Stypendia Ministra otrzymali młodzi naukowcy reprezentujący 53 dyscypliny naukowe i artystyczne. W danej dyscyplinie naukowej rekomenduje się przyznanie młodym naukowcom nie więcej niż 5 stypendiów, w tym nie więcej niż 1 stypendium doktorantowi.
Zapoznaj się z pełną listą stypednystów.
Stypendyści z Uniwersytetu Łódzkiego
Dr Ruxandra Ana, pochodzi z Brașov w Rumunii. Jest adiunketm w Pracowni Antropologii Praktycznej na Wydziale Filozoficzno-Historycznym UŁ. W latach 2011-2014 prowadziła prace terenowe na Kubie, skupiając się na Hawanie i Matanzas, przyglądając się współczesnej rumbie kubańskiej. Jej główne zainteresowania badawcze obejmują antropologię tańca i antropologię turystyki, niematerialne dziedzictwo kulturowe, rasę i turystykę w kontekstach postkolonialnych, zwłaszcza w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach. Jej obecne badania skupiają się na dziedzictwie kulturowym w odniesieniu do praktyk pracy, przedsiębiorczości i zmian społecznych na Kubie.
Badanie praktyk tanecznych w kontekstach migracyjnych wynika z obserwacji na różnych etapach etnograficznych badań terenowych prowadzonych na Kubie w ciągu ostatnich dziesięciu lat. Nowatorstwo jej procesu badawczego polega na rozumieniu tańca jako pracy w kontekstach migracyjnych. Dzięki temu podejściu, projekt wzbogaca obszar krytycznych badań o tańcu, które dotychczas skupione były na migracji elit artystycznych lub przyglądały się tańcom w kontekstach migracyjnych jako sposobu na zachowywanie/utrzymywanie tradycji lub zerwanie z nią. Badania dr Ruxandry Any wnoszą wkład w antropologię migracji i debaty na temat transnarodowości kwestionując założenia kubańskiej wyjątkowości wypracowanej wskutek badań migracji Kubańczyków do Stanów Zjednoczonych.
Dr Karol Jóźwiak
Tematyka jego badań obejmuje teorię i historię kultury europejskiej XX wieku oraz ich powiązania z polityką, pamięcią i filozofią. Z jednej strony podejmuje on zagadnienia egzegezy filozoficznej wybranych myślicieli i twórców (np. Pier Paolo Pasolini, Zofia Rydet, Leopold Buczkowski, Stefan Themerson, Michał Waszyński) koncentrując się na tworzeniu biografii intelektualnych i artystycznych. Z drugiej podejmuje badania w szerszej perspektywie nad transnarodowymi mechanizmami funkcjonowania kultury oraz kształtowania pamięci, historii i polityki międzynarodowej. Często te dwa poziomy przenikają się i prowadzą do nowych odkryć (praca nad twórczością Pasoliniego skierowała jego uwagę na problem lektury kina włoskiego w transnarodowej perspektywie polityki kulturalnej, a praca nad twórczością Zofii Rydet uzmysłowiła mu jak silnie wpłynęły na nią i znalazły odzwierciedlenie w jej twórczości XX-wieczne losy Polski).
W aktualnie realizowanym grancie badawczym podejmuje problem kultury filmowej jako elementu dyplomacji kulturowej między europejskimi krajami bloku komunistycznego a Włochami, wpływając na społeczny odbiór polityki zimnowojennej i na utrwalenie tzw. sowietofilii, która określa kulturę filmową powojennych Włoch. Na przykładzie kina włoskiego stara się ujawnić wpływ kultury popularnej na społeczne postrzeganie zagadnień politycznych i etycznych, oraz wydobyć niekompatybilność kulturowych wyobrażeń reżimu komunistycznego rozwijanych w społeczeństwie włoskim i społeczeństwach Europy Środkowowschodniej. W tym sensie badania podejmują również problem sprzecznych i wykluczających się polityk historycznych w odniesieniu do reżimu komunistycznego. Ponadto, przyjęta rama interpretacyjna kina włoskiego pozwala mu wydobyć fenomeny kulturowe, które z perspektywy lokalnej czy globalnej historii kina wydają się marginalne, niewarte uwagi lub niezrozumiałe. Z perspektywy polskiej bądź wschodnioeuropejskiej natomiast jawią się jako niezwykle interesujące i wymowne.
Otwarcie Archiwum Fotozoficznego (zdjęcie: Maciej Andrzejewski)
Dobrym przykładem jest włoska twórczość Michała Waszyńskiego, która wskutek silnego powiązania z kwestiami polityki międzynarodowej (wzywanie do kwestionowania pojałtańskiego porządku w Europie Wschodniej, akcentowanie traum i krzywd Polaków z okresu II WŚ i niesprawiedliwości, której doświadczyli później), była bardzo źle przyjmowana przez krytykę włoską, a wręcz poddawana była systemowym ograniczeniom (cenzura, utrudnienia dystrybucyjne). Ta niesłusznie zapomniana twórczość filmowa jawi się jako wyjątkowo ciekawa egzemplifikacja dla dyskursu nad relacją między traumą, doświadczeniem wojennym a możliwościami środków artystycznych i wizualnych, która rozwijana jest przez współczesnych badaczy.
Otwarcie Archiwum Fotozoficznego (zdjęcie: Maciej Andrzejewski)
Na podstawie wniosków z prowadzonych badań nad twórczością Zofii Rydet i współpracy z niedawno zmarłym Andrzejem Różyckim, artystą, historykiem i teoretykiem sztuki, kolekcjonerem, wyszedł z inicjatywą powołania Archiwum Fotozoficznego Andrzeja Różyckiego w Uniwersytecie Łódzkim, które realizuje działania na pograniczu sztuki współczesnej, art based research, badań kultury materialnej i wizualnej.
Te dwa główne kierunki badawcze (badania kina włoskiego w kontekście geopolitycznych relacji z blokiem komunistycznym i badania polskiej kultury wizualnej), zbiegają się w ogólniejszym zagadnieniu kulturowych badań regionu Europy Środkowowschodniej w perspektywie transnarodowej.
Jak mówi dr Karol Jóźwiak:
Myślę, że dziś, w okresie przewartościowania kwestii tożsamościowych związanych z kulturą polską i jej odniesieniem do szerszych porządków, takich jak Europa, zglobalizowany świat, różnie pojmowany "świat zachodni" tego typu refleksja jest szczególnie uzasadniona. Rozwinięcie tej refleksji w oparciu o konkretne i dość wąskie zagadnienia badawcze pozwala zuniwersalizować ją, a zatem wprowadzić w główne nurty badań nad kulturą wizualną, realizowane w ramach współczesnej humanistyki i badań społecznych. Te próby nadania uniwersalnego charakteru doświadczeń kulturowych Europy Środkowowschodniej i znalezienia formuł pozwalających osadzić je we współczesnych dyskursach badań kulturowych uważam za podstawową wartość podejmowanych przeze mnie badań.
Stypendyście i stypendystce składamy serdeczne gratulacje!
Materiał źródłowy: dr Ruxandra Ana (Pracownia Antropologii Praktycznej, Wydział Filozoficzno-Historyczny), dr Karol Jóźwiak (Katedra Dramatu i Teatru, Wydział Filologiczny)
Redakcja: Michał Gruda (Centrum Komunikacji i PR)
Misją Uniwersytetu Łódzkiego jest rzetelne prowadzenie badań naukowych oraz aktywne głoszenie prawdy z nich płynącej, tak by mądrze kształcić kolejne pokolenia, być użytecznym dla społeczeństwa oraz odważnie odpowiadać na wyzwania współczesnego świata. Doskonałość naukowa jest dla nas zawsze najlepszym kompasem. Nasze wartości to: odwaga, ciekawość, zaangażowanie, współpraca i szacunek.