Antropologiczne ujęcie slumsów, które obala popularne dyskursy
Książka powstała na podstawie pogłębionych badań terenowych, które autorka przeprowadziła w Kenii. Dzieło kwestionuje dominujące potoczne, a także naukowe dyskursy o slumsach. Autorka z jednej strony ukazuje, że slumsy stanowią odzwierciedlenie szerszych zjawisk globalnych, które wytwarzają określone warunki ich powstania i funkcjonowania, z drugiej zaś, dzięki bazowaniu na studiach przypadku, daje czytelnikom wgląd w postawy oraz sposób działania konkretnych mieszkańców. Zastosowanie w dziele dwóch perspektyw - odgórnych dyskursów i struktur oraz indywidualnych doświadczeń mieszkańców, oddaje podział książki na dwie części – Genealogie: jak slums stał się slumsem? oraz Morfologie: praktykowanie struktur slumsu. Genealogie tłumaczą procesy wytwarzania slumsów jako przestrzeni, a także swego rodzaju „marki" oraz ich usankcjonowania przez praktyki językowe. Morfologie z kolei przedstawiają rozmaite strategie, jakie przyjmują uczestnicy życia w slumsach w ich codziennym życiu – od metod zarabiania aż po lincze na złodziejach. Dzięki temu książka ukazuje kompleksowość świata, w który mieszkańcy slumsów są uwikłani, i który na rożnych płaszczyznach współtworzą.
Od Kibery po Dakę: ścieżka badawcza antropolożki społecznej
Doktor Magdalena Chułek jest badaczką w Ośrodku Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego. Jest również antropolożką z doświadczeniem w projektowaniu, organizacji i prowadzeniu badań jakościowych. Swoje projekty realizowała dotychczas w Polsce, Sudanie, Wielkiej Brytanii i Tanzanii. W 2012 roku udało jej się uzyskać finansowanie Narodowego Centrum Nauki na autorski projekt badawczy „Pomoc w slumsach Afryki – lokalne i zachodnie strategie działań w Kiberze i Korogocho”. Projekt ten umożliwił jej przeprowadzenie długotrwałych badań terenowych w Kenii. Przy wykorzystaniu metody obserwacji uczestniczącej, w wyniku wielomiesięcznego zamieszkiwania wśród badanej przez siebie społeczności, zajmowała się społeczno-kulturowym procesem wytwarzania slumsów. W 2021 roku obroniła rozprawę doktorską pt. „Jak wytwarzany jest slums: antropologiczne studium przypadku mieszkańców Kibery i Korogocho w Nairobi" na wydziale Antropologii i Kulturoznawstwa UAM.
Obecne zainteresowania Magdaleny Chułek obejmują migracje przymusowe oraz strategie adaptacyjne do zmian środowiska przyrodniczego, w szczególności w obozach dla uchodźców oraz slumsach w Afryce Wschodniej i Azji Południowej. W obrębie tych zagadnień od 2023 roku kieruje projektem, który ma na celu kompleksowe zrozumienie wyzwań i strategii działania starszych populacji zamieszkujących wybrane obszary marginalizowane w Nairobi i Dacke.
W 2024 roku jej praca znalazła się w finałowym gronie Konkursu o Nagrodę im. prof. Tadeusza Kotarbińskiego. Jest to wydarzenie organizowane przez Uniwersytet Łódzki od 2015 roku i zarazem największe tego typu wydarzenie w Polsce w dziedzinie humanistyki. Popularność konkursu ciągle wzrasta, co pomaga promować takie dzieła jak „Jak wytwarzany jest slums: antropologiczne studium przypadku mieszkańców Kibery i Korogocho w Nairobi" i przedstawić je szerszej publiczności.
Spotkanie poprowadzi dr Alicja Piotrowska z Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UŁ. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się wokół takich tematów jak: inkluzja społeczna i innowacje społeczne, antropologia wizualna, oddolne ruchy miejskie, alternatywne wspólnoty, gender studies, metody etnograficznych badań; badania partycypacyjne i peer research w kontekście grup marginalizowanych.
Redakcja: Małgorzata Jasińska, Michał Gruda